Water Quality คืออะไร ?
Water Quality หรือ คุณภาพน้ำ คือการวัดลักษณะทางกายภาพ เคมี และชีวภาพของน้ำ เพื่อตรวจสอบว่าน้ำมีความสะอาดหรือเหมาะสมสำหรับการใช้งานประเภทต่าง ๆ เช่น การดื่ม การเกษตร อุตสาหกรรม หรือการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตในแหล่งน้ำ
เราตรวจวัดคุณภาพน้ำไปเพื่ออะไร ?
🗸 ตรวจสอบว่าน้ำดื่มสะอาดและปลอดภัยจากสารพิษและจุลินทรีย์ที่เป็นอันตราย
🗸 ลดความเสี่ยงจากโรคที่เกิดจากน้ำ เช่น โรคอหิวาตกโรค และโรคท้องร่วง
🗸 ป้องกันการเกิดมลพิษทางน้ำ เช่น การเน่าเสียของแหล่งน้ำ การเกิดแพลงก์ตอนบลูม (Blue-green algae)
🗸 รักษาคุณภาพน้ำให้เหมาะสมกับสิ่งมีชีวิตในน้ำ
🗸 ตรวจสอบว่าคุณภาพน้ำเหมาะสมสำหรับการชลประทานและการเลี้ยงสัตว์น้ำหรือไม่
🗸 ลดผลกระทบต่อคุณภาพผลิตภัณฑ์ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม และยา
🗸 ควบคุมการปล่อยน้ำเสียจากโรงงานอุตสาหกรรม และชุมชนให้เป็นไปตามมาตรฐาน
🗸 บริหารจัดการน้ำให้มีคุณภาพดีในระยะยาว
ประเภทของการตรวจวัดคุณภาพน้ำมี 3 หมวดหลักได้แก่
1. กายภาพ
พารามิเตอร์ | รายละเอียด |
---|---|
อุณหภูมิ (°C) | ส่งผลต่อการละลายออกซิเจนและสิ่งมีชีวิต |
สี (Color) | จากสารอินทรีย์/อนินทรีย์ |
กลิ่น | บ่งชี้น้ำเสียหรือสารเคมี |
ความขุ่น (NTU) | อนุภาคแขวนลอยในน้ำ |
2. เคมี
พารามิเตอร์ | รายละเอียด |
---|---|
ค่า pH | วัดความเป็นกรด-ด่าง (ปกติ 6.5–8.5) |
ออกซิเจนละลายในน้ำ (DO) | ปริมาณออกซิเจนในน้ำ (ควร > 5 mg/L) |
ความต้องการออกซิเจนทางชีวภาพ (BOD) | ออกซิเจนที่จุลินทรีย์ใช้ย่อยสารอินทรีย์ |
ความต้องการออกซิเจนทางเคมี (COD) | ออกซิเจนที่ใช้ย่อยสารเคมีในน้ำ |
ไนเตรต (Nitrate) | สารอาหารที่มากเกินอาจทำให้น้ำเสีย |
ฟอสเฟต (Phosphate) | มักมาจากปุ๋ยหรือน้ำเสีย |
แอมโมเนีย (Ammonia) | จากของเสียอินทรีย์และปุ๋ย |
ซัลเฟต (Sulfate) | พบในน้ำธรรมชาติและน้ำเสีย |
คลอไรด์ (Chloride) | ทำให้น้ำมีรสเค็ม |
โลหะหนัก | สารพิษ เช่น Pb, Hg, Cd, Cr |
สารอินทรีย์ระเหยง่าย (VOCs) | สารอินทรีย์ระเหยง่ายจากโรงงาน |
3. ชีวภาพ
พารามิเตอร์ | รายละเอียด |
---|---|
Total Coliform | บ่งชี้การปนเปื้อนจากสิ่งปฏิกูล |
E. coli | ชี้การปนเปื้อนของอุจจาระในน้ำ |
Fecal Coliform | แบคทีเรียจากอุจจาระคนหรือสัตว์ |
เชื้อโรคในน้ำ | แบคทีเรีย ไวรัส โปรโตซัว ที่ก่อโรค |
แพลงก์ตอนพืช | สาหร่ายที่อาจทำให้น้ำเสีย |
แพลงก์ตอนสัตว์ | สิ่งมีชีวิตเล็ก ๆ ในน้ำ |